دارو های گیاهی

وسوسه لاغر شدن در مدتی کوتاه یا به بیانی خوش‌اندام شدن طی چند هفته یا چند ماه، بسیاری از افراد را به حدی تحت تأثیر قرار می‌دهد که حاضرند برای رسیدن به آن به قیمت از دست دادن سلامتی و حتی در مواردی جانشان، خطر کنند. در مسیر دستیابی به رویای شیرین لاغر شدن، بسیاری از کسانی که اضافه‌وزن زیاد دارند، تصمیم می‌گیرند روشی را برای لاغر شدن انتخاب کنند که ظاهر بسیار آسان‌تر و سهل‌الوصول‌تر از روش‌های دیگر کاهش وزن به نظر می‌رسد، یعنی به مصرف داروها یا قرص‌های لاغری پناه می‌برند. غافل از این‌که مصرف این داروها دقیقاً همچون راه رفتن روی لبه تیغ است. به بیان دیگر متخصصان تغذیه بر این اعتقادند، مضرات نامطلوب داروهای لاغری برای کاهش وزن خیلی بیشتر از مزایای این داروهاست. با این حال تعجب نکنید اگر بشنوید که همچنان شرکت‌های بزرگ داروسازی دنیا، با اتکا به منافع تجاری خود، درصدد هستند که به رغم مضرات بعضاً جبران‌ناپذیر این دارو تا چند سال آینده داروهایی تولید کنند که با خاصیت جایگزینی سیستم گوارشی، حتی با خوردن اندکی غذا حس سیری را به چاق‌ها خواهد داد.

پیامدهای منفی قرص‌های لاغری

متخصصان تغذیه با جدیت تاکید می‌کنند که هیچ داروی لاغری اعم از داروهایی با ریشه شیمیایی یا گیاهی نمی‌تواند سوخت مواد انرژی‌زا را در بدن بالا ببرد و این داروها به عنوان یک شیوه کاهش وزن توصیه نمی‌شوند.

برلیانت بزرگمهر، مسئول کمیته آموزش همگانی انجمن تغذیه ایران درباره نحوه عملکرد این داروها در بدن می‌گوید: بعضی از داروها ادرار را زیاد می‌کنند و بر این اساس باعث کاهش آب مورد نیاز بدن و در ظاهر، کاهش وزن می‌شوند. درحالی‌که لاغری به معنای سوخت چربی در بدن است و نه از دست رفتن آب بدن. از سوی دیگر این داروها منجر به از دست رفتن الکترولیت‌های همراه آب بدن نیز می‌شوند. به بیان دیگر با از دست رفتن سدیم، پتاسیم و کلر، تعادل الکترولیتی بدن به هم می‌ریزد که از عوارض آن می‌تواند سرگیجه، تهوع و حتی اختلالات قلبی ـ عروقی باشد.

این مشاور تغذیه و رژیم درمانی اضافه می‌کند: دسته‌ای دیگر از این داروها ملین هستند و با ازدیاد حرکات طولی روده، منجر به دفع بیشتر مواد غذایی می‌شوند. این روند منجر به ایجاد اختلالاتی در جذب غذاها در بدن شده و مانع رسیدن مواد مغذی لازم و ضروری به بدن می‌شوند و به نوعی سوءتغذیه ایجاد می‌کنند. مصرف این داروها، عوارض مختلفی را به همراه دارد که کمترین آن، ریزش شدید مو در شخص مصرف‌کننده است.

دسته‌ای دیگر از این داروها با چربی ترکیب می‌شوند و دفع چربی را از بدن افزایش می‌دهند که با افزایش دفع چربی، مواد محلول در چربی همچون ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز از بدن دفع می‌شوند.

درعین‌حال مصرف داروهای لاغری هورمونی هم که سوخت مواد انرژی را افزایش می‌دهند، به علت ایجاد اختلال در تعادل هورمونی بدن، به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. در ارتباط با داروهای کاهش‌دهنده اشتها نیز به علت ایجاد سوءتغذیه در مصرف‌کننده، متخصصان تغذیه نظر مثبتی ندارند.

از سرگیجه و تهوع تا بروز بیماری‌های قلبی

بسیاری از متخصصان تاکید می‌کنند که داروهای لاغری بر سیستم عصبی مرکزی فرد تأثیر می‌گذارد و با بیماری‌هایی نظیر تپش قلب، افزایش فشارخون، اختلال در سیستم تنفسی و حتی ایست قلبی همراه خواهد بود.

بر این اساس می‌توان گفت تقریباً تمامی داروهایی که تحت عنوان داروی ضد چاقی در اختیار مردم قرار می‌گیرد، دارای عوارض منفی هستند. از عوارض مصرف داروهای لاغری می‌تواند افزایش ضربان قلب، افزایش فشارخون، تعریق زیاد، یبوست، کم خوابی، تشنگی زیاد، سرگیجه، سردرد، اضطراب و خشکی دهان باشد.

البته بزرگمهر مصرف این داروها را در یک مورد تأیید می‌کند و می‌افزاید: ما داروهای لاغری آن هم نوع خاصی از آن‌ها (به عنوان مثال کارنیتین) را در مواردی که شخص می‌خواهد تحت عمل جراحی قرار بگیرد و بالا بودن وزنش برایش خطرناک است، جهت کاهش وزن توصیه می‌کنیم حتی ما داروی متفورمین را که داروی خاص افراد دیابتی است و این روزها توسط بسیاری از افراد جهت کاهش وزن استفاده می‌شود، به هیچ‌وجه تأیید نمی‌کنیم. کما این‌که رئیس انجمن دیابت هم تاکید کرده است که مصرف خودسرانه این دارو در افراد چاقی که قند خون آن‌ها بالا نیست، ممکن است منجر به افت قندخون و حتی بی‌هوشی و کما شود.

مسعود اسلامی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با بیان این که مصرف قرص‌های لاغری عوارض شدیدی بر ضربان قلب دارد اظهار داشت: مصرف قرص‌های لاغری مخصوصاً نوع گیاهی به دلیل افزودن موادی به آن‌ها موقع ساخت می‌تواند نامنظمی شدید ضربان قلب را موجب شود.

وی افزود: موارد متعددی در مجلات معتبر دنیا درباره مرگ ناگهانی استفاده‌کنندگان از این قرص‌ها گزارش شده است.

استادیار گروه قلب و عروق بیمارستان امام خمینی (ره) گفت: هفته گذشته خانم جوانی را در بیمارستان بستری کردم که از قرص‌های لاغری که در ماهواره تبلیغ می‌شد استفاده کرده بود و به دلیل نامنظمی ضربان قلب ناچار شدیم برای او باتری قلب بگذاریم.

وی با تاکید بر نقش رسانه‌ها در زمینه اطلاع‌رسانی نسبت به عوارض این قرص‌ها اظهار داشت: باید نسبت به مصرف این قرص‌ها اطلاع‌رسانی شود زیرا ایست قلبی و مرگ ناگهانی نتیجه مصرف قرص‌های لاغری است. بسیاری از این داروهای گیاهی کاهش وزن در کشورهای غربی ممنوع است حتی آن‌هایی که در دو سال گذشته در این کشورها ساخته شده و طرفداران زیادی نیز پیدا کرده بودند به دلیل عوارض قلبی از بازار جمع‌آوری شده است.

دبیر علمی شانزدهمین کنگره بین‌المللی بیماری‌های قلب و عروق افزود: تغییر سبک زندگی با ورزش و مصرف غذاهای طبیعی در کاهش وزن و سلامت افراد بسیار موثر است.

وی با اشاره به مکانیسم اثر قرص‌های لاغری گفت: این قرص‌ها شبیه آمفتامین‌ها عمل می‌کنند مانند آنچه در شیشه وجود دارد مکانیسم این‌ها به گونه‌ای است که بر سیستم قلب و ضربان آن اثر می‌گذارند و ضربان قلب را به شدت افزایش می‌دهند و در موارد شدید آریتمی بطنی ایجاد می‌کنند که منجر به ایست قلبی می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: مصرف شیشه عضله قلب را ضعیف می‌کند و موجب می‌شود تا عضله قلب تنها 15 درصد کار کند بنابراین باید نسبت به عوارض قلبی که در پی مصرف شیشه و قرص‌های لاغری که به نظر می‌رسد ترکیباتی مشابه آمفتامین‌ها دارند هشدار داده شود.

تا حالا به سیگنال‌های بدنتان به خوبی دقت کرده‌اید؟ مغز همان فرمانده بدن آن بالا نشسته و علائم و به اصطلاح سیگنال‌هایی ارسال می‌کند و ما آن‌ها را با عناوینی مانند تشنگی، گرسنگی، خواب‌آلودگی، درد و غیره تفسیرش می‌کنیم؛ اما گاهی بدن ما سیگنال‌ها را اشتباه می‌کند و آن‌ها را به عنوان گرسنگی تفسیر می‌کند. در نتیجه به دنبال مصرف مواد غذایی می‌روید که چندان مورد نیاز بدن نیستند. در نتیجه کالری روی کالری می‌گذارید و بعد از مدتی متوجه می‌شوید چاق شده‌اید.

در این مطلب نشانه‌هایی معرفی می‌کنیم که بر اساس آن‌ها می‌توانید تشخیص دهید واقعاً گرسنه‌تان هست و نیاز به مواد غذایی دارید یا اینکه سیگنال‌ها را اشتباهی گرفته‌اید.

گرسنگی به تدریج بروز می‌کند

احساس گرسنگی در ابتدا احساسی جزئی است که به مرور شدت گرفته و تبدیل به دل‌ضعفه می‌شود؛ اما گرسنگیِ احساسی یعنی گرسنگی که از روی کسالت و بی‌حوصلگی بروز می‌کند، ناگهانی و بدون پیش زمینه است. در نتیجه زمانی که ناگهان دلتان غذا می‌خواهد بدانید که به طور واقعی گرسنه نیستید بلکه دلتان می‌خواهد چیزی بخورید.

صدای شکم در می آید

زمانی که معده به طور کامل خالی باشد شکم به غار و غور می‌افتد و احساس کشش در معده می‌کنید؛ یعنی اینکه به اصطلاح دلتان ضعف می‌رود و در این صورت نیاز واقعی به مصرف مواد غذایی و پر کردن معده‌تان دارید.

آدم گرسنه دنبال منو نمی‌گردد

گرسنگی واقعی فرد را به مصرف هر ماده‌ی غذایی می‌کشاند. زمانی که معده واقعاً خالی باشد به هر ماده‌ی غذایی روی خوش نشان می‌دهد. زمانی که از بعضی خوراکی‌ها ایراد می‌گیرید و می‌گویید «دلم این را نمی خواهد»، «دلم یک غذای دیگر می خواهد» و غیره یعنی اینکه به معنای واقعی گرسنه‌تان نیست و دلتان ناخنک زدن می‌خواهد.

10 دقیقه صبر کنید

هر وقت احساس کردید گرسنه‌تان است به ساعت نگاه کنید و خودتان را به کار دیگری مشغول کنید. هر هوس غذایی که ربطی به گرسنگی واقعی نداشته باشد بعد از ده دقیقه از بین می‌رود.

یک لیوان آب بنوشید

گاهی بدن گرسنگی و تشنگی را اشتباه می‌گیرد. زمانی که احساس کردید دلتان می‌خواهد چیزی میل کنید اول از همه یک لیوان آب میل کنید و ده دقیقه صبر کنید. اگر همچنان گرسنه بودید معنی‌اش این است که واقعاً گرسنه‌اید. اگر احساس گرسنگی رفع شود معنی‌اش این است که از ابتدا نیز گرسنه نبوده‌اید بلکه تشنگی به سراغتان آمده بود.

آدامسی در دهان بگذارید

اگر آدامس، آب نبات نعنایی و غیره در دهان گذاشتید و احساس گرسنگی‌تان رفع شد یعنی اینکه واقعاً گرسنه‌تان نبوده صرفاً دلتان می‌خواست چیزی بخورید.